سایت حکومتی آخرین نیوز: یک روزنامه عربی مدعی شد پایان ماه عسل روابط ایران و ترکیه نزدیک است .روزنامه الحيات چاپ لندن در مقاله اي به بررسي روابط ايران و ترکيه پرداخت و نوشت، ماه عسل بين تهران و آنکارا پايان يافته است. علي العنزي مقاله نويس الحيات افزود پس از مدتي تفاهم، هماهنگي و حمايت سياسي ترکيه از ايران و افزايش تبادل تجاري بين دو کشور، به نظر مي رسد ماه عسل بين آنکارا و تهران در آستانه پايان يافتن است.
چند اقدام ترکيه نشان داد ماه عسل با ايران پايان يافته است. نخستين اقدام ترکيه، مجبور کردن يک هواپيماي غيرنظامي ايران به فرود آمدن در ترکيه و بازرسي و توقيف محموله آن بود. ترکيه با اين اقدام دو هدف را دنبال کرد. آنکارا از يک سو به دنبال ارسال اين پيام براي غرب بود که بدون ترکيه نمي تواند تحريمهاي عليه ايران را عملي کند.
آنکارا از سوي ديگر اين پيام را براي ايران ارسال کرد که ترکيه مي تواند به طور گسترده به منافع ايران به ويژه در لبنان و سوريه ضربه بزند. نشانه ديگر تعامل ترکيه با سوريه و لبنان است که به طور مستقيم منافع ايران را تهديد مي کند.
ايران هم با اقداماتي نشان داد در عمل رقابت منطقه اي با ترکيه را آغاز کرده است. تهران دو کشتي جنگي به بندر لاذقيه سوريه و نيز دو زيردريايي به درياي سرخ اعزام کرد تا قدرت منطقه اي خود را ثابت کند. ايرانيها همچنين موضعگيريهايي درباره تحولات منطقه به ويژه سوريه داشتند که با موضع مقامات ترکيه تناقض دارد. پيروزي حزب عدالت و توسعه در انتخابات ترکيه فرصتي براي اين کشور به منظور ايفاي نقش موثرتر سياسي در منطقه است. اين در حالي است که کشمکش بين محافظه کاران در مجلس و رئيس جمهور ايران بر سر بعضي مسايل تشديد شده است. به همين علت شاهد گسترش نفوذ ترکيه در منطقه با حمايت غرب هستيم.
ترکيه در اين مدت از اوضاع منطقه اي و بين المللي براي توسعه روابط يکجانبه و مشترک و نيز براي تقويت موضع خود در گفتگوها با رقبايشان تلاش کردند. اما بسياري از ناظران اخيرا شاهد بروز نشانه هاي دور شدن منافع و روابط بين ايران و ترکيه به ويژه در شش ماه اخير بودند. تفاوت آشکار در خط مشي ترکيه و ايران وجود دارد که باعث دور شدن دو کشور از يکديگر شده است.
ترکيه عضو مهمي در ناتوست و ناتو در اين کشور پايگاه هايي دارد. آنکارا سياستهاي نات و جامعه جهاني را اجرا مي کند و به دنبال عضويت در اتحاديه اروپاست. ترکيه با وجود همه بحرانها و تنشها، تاکنون روابط خوبي با اسرائيل حتي در زمينه نظامي داشته است. اما ايران مي گويد دشمن استکبار جهاني است و از حقوق مستضعفان در جهان حمايت مي کند.
ايران به دنبال ايجاد قدرت نظامي و اقتصادي است و بر پيگيري برنامه هسته اي خود اصرار دارد. ايران از همه گروههاي ضد غربي مانند حزب الله و حماس در منطقه حمايت مي کند و روابط خود با بعضي کشورها مانند سوريه و ونزوئلا را تقويت کرده است. ايران با تکيه بر گفتمان انقلابي به دنبال رويارويي با غرب و دور کردن آن از منطقه است .
ايران و ترکيه براي مدتي تلاش کردند از روابط با يکديگر براي رسيدن به اهداف خود استفاده کنند.
ترکيه با گسترش روابط با ايران و بعضي ديگر کشورهاي منطقه خاورميانه به دنبال اعمال فشار بر اتحاديه اروپا بود. ايران هم از روابط خود با ترکيه براي کاهش تاثير تحريمها و فشارهاي غرب در پرونده هسته اي خود استفاده کرد. استفاده دو کشور از يکديگر براي رسيدن به اهداف خود، راهبردي نبودن و تاکتيکي بودن اين روابط را نشان داد.
اختلاف در منافع و ديدگاه هاي دو کشور به ويژه پس از بهار انقلابهاي عربي اشکار شد.
ترکيه به عنوان يک کشور قدرتمند که در تصميم گيريهاي بين المللي در منطقه تاثير دارد، عمل کرد. البته ترکيه در ابتداي بروز بحران در ليبي، در مورد حمايت از انقلابيون ترديد داشت، اما بعدا در برابر فشارهاي غرب تسليم شد و نظر خود را تغيير داد. البته آنکارا از همان ابتدا از انقلاب مصر حمايت کرد. تحليلگران معتقد بودند هدف ترکيه از حمايت از انقلاب مصر، از بين بردن جايگاه مصر در بين کشورهاي عربي به عنوان رهبر اين کشورها بود. آنکارا مي خواست جاي قاهره را در منطقه پر کند. اما ايران براي سوء استفاده از حوادث در کشورهاي عربي به جز سوريه تلاش مي کند. تهران به دنبال آن است که اين حوادث را بازتاب انقلاب اسلامي در ايران جلوه دهد . ايران با وجود روابط مثبت با مصر پس از انقلاب، قدرت محدودي براي تاثير سياسي مستقيم در آن داشت.
اما اکنون اين سوال مطرح است که آيا شاهد برخورد بين الگوي ترکيه و الگوي ايران در منطقه خواهيم بود؟ يا اينکه کشورهاي عربي هم الگوي خاص خود را ارائه خواهند کرد و شبح دخالتهاي خارجي را از کشورهاي خود دور خواهند کرد؟
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر